Rok 2018 to czas poważnych zmian dla komorników. Tworzony jest projekt nowych przepisów dotyczących nie tylko kompetencji tych pracowników, ale również sposobu sprawowania obowiązków, zmianie ulegną również koszty komornicze. A czego należy się spodziewać?
- Projekt zmian ustawy o komornikach
- Powoływanie oraz odwoływania komorników
- Obowiązki komorników
- Zmiany dotyczące asesorów komorniczych
- Rejonizacja komorników
- Nagrywanie czynności egzekucyjnych
Projekt zmian ustawy o komornikach
Komorników obowiązują przepisy znajdujące się w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji, której aktualny tekst ujednolicony został ogłoszony 9 czerwca 2017 r. (Dz. U. 2017 poz. 1277) i można się z nim zapoznać m.in. za pośrednictwem Internetowego Systemu Aktów Prawnych (isap.sejm.gov.pl).
Obecnie jednak prowadzone są prace nad nowym projektem ustawy, które mają na celu podniesienie standardów pracy komornika oraz przywrócenia zaufania publicznego do tego zawodu. Choć zmiany jeszcze nie weszły w życie, planuje się, że nastąpi to w trakcie 2018 r., dlatego warto wcześniej zapoznać się, jakie zapisy mają zostać wprowadzone.
Powoływanie oraz odwoływania komorników
Zmiany dotyczą przede wszystkim samego zawodu komornika. Aby móc podjąć się tego zawodu, trzeba będzie mieć ukończone 28 lat, a nie 26, jak to było wcześniej. Ponadto komornik nie będzie mógł być starszy, niż 65 lat, a więc górna granica wieku została obniżona o 5 lat. Podczas nauki zawodu zwiększy się nacisk na poznawanie zasad etyki oraz rzetelności w wykonywaniu obowiązków, a podczas egzaminu wstępnego mają obowiązywać m.in. pytania z prawa karnego materialnego oraz dotyczące sądownictwa. Co więcej, kandydat na komornika będzie musiał być prawnikiem.
Tak jak sędziowie, komornik nie będzie mógł prowadzić działalności gospodarczej. Ograniczenia dotyczą również dodatkowego zatrudnienia, które według nowych zasad może mieć wyłącznie charakter dydaktyczny, naukowy lub naukowo-dydaktyczny. Ponadto komornicy nie będą już mogli pełnić funkcji rady nadzorczej czy członka zarządu spółki prawa handlowego. Muszą także składać jawne oświadczenia majątkowe, tak samo jak w przypadku sędziów.
Łatwiejsze ma być również odwołanie komornika ze stanowiska, a prawo do tego będzie należeć do prezesa sądu. Również aktualnemu ministrowi sprawiedliwości zostanie przyznana możliwość odwołania komornika w przypadku uporczywego lub rażącego naruszania prawa. Usprawnione mają zostać zasady postępowania dyscyplinarnego, a wniosek o jego rozpoczęcie będą mogli złożyć: prezesi sądów, sędziowie-wizytatorzy, komornicy-wizytatorzy, organy samorządu komorniczego oraz minister sprawiedliwości.
Obowiązki komorników
Zwiększa się zakres funkcji podejmowanych przez komornika, który powinien osobiście przeprowadzać wskazane czynności, ograniczając tym samym rolę aplikantów oraz asesorów komorniczych. Dotychczas najczęściej egzekucji komorniczych dokonywali asesorzy, a komornicy byli jedynie zobowiązani do przeprowadzania egzekucji z nieruchomości.
Zmiany dotyczące asesorów komorniczych
W tym artykule: komornik-wojnowski.pl/jak-zostac-komornikiem/#pyt.4 pisaliśmy m.in. o tym, że dożywotnio można sprawować funkcję asesora komorniczego, jednak zmiany dotkną również osoby pracujące na tym stanowisku.
Asesor komorniczy będzie mógł maksymalnie przez 6 lat sprawować tę funkcję. Jeśli po tym czasie nie zostanie pełnoprawnym komornikiem, prezes sądu może go odwołać. Zasady te nie będą jednak dotyczyć asesorów, którzy zostali zatrudnieni przed obowiązywaniem nowych przepisów.
Rejonizacja komorników
Obecnie komorników obowiązują zasady właściwości terytorialnej (co szerzej zostało opisane tu: komornik-wojnowski.pl/bedzin-lista-komornikow-wykaz-komornikow-w-bedzinie/#pyt.1), które zakładają, że ten funkcjonariusz publiczny nie może odmówić przyjęcia sprawy dotyczącej jego rewiru. Może jednak, z wyłączeniem spraw o egzekucję z nieruchomości, przyjąć wniosek wierzyciela o dokonanie czynności poza jego rewirem.
W projekcie ustawy znajdują się zapisy o objęciu rejonizacją wszystkich czynności egzekucyjnych, nie tylko z tytułu nieruchomości. Ograniczenie te nie będą obowiązywać jedynie komorników, którzy nie posiadają zaległości w prowadzonych przez siebie sprawach.
Nagrywanie czynności egzekucyjnych
O czym należy jeszcze wiedzieć? Że egzekucje komornicze powinny być utrwalane przy pomocy urządzeń rejestrujących dźwięk i obraz oraz że udział w nich może brać policja, która w razie podejrzenia popełnienia przestępstwa ma prawo do interwencji.
Ponadto dłużnik ma otrzymywać specjalny formularz, na którym będzie mógł wnieść skargi na czynności komornika.
W nowym projekcie ustawy o komornikach znajduje się jeszcze wiele innych propozycji, które dotyczą sposobu wykonywania czynności przez komornika czy praw dłużników. Jako, iż zmiany mają charakter rewolucyjny w stosunku do istniejących już przepisów, warto się z nimi dokładnie zapoznać.