Komornik sądowy to funkcjonariusz publiczny. Jego głównym zadaniem jest wykonywanie postanowień sądu odnośnie egzekucji. Zakres praw i obowiązków komornika jest jednak znacznie szerszy. Co więc może, a czego nie może zrobić komornik?

Komornik sądowy – co warto wiedzieć?

Komornik nie jest urzędnikiem państwowym, a funkcjonariuszem publicznym. Działa przy sądzie rejonowym i prowadzi postępowania egzekucyjne. Zajmuje się realizowaniem orzeczeń sądów, a więc egzekucjami komorniczymi. Funkcjonariusz ten dąży do ściągnięcia należności z majątku dłużnika. Przystępuje on do czynności egzekucyjnych tylko wtedy, kiedy sąd wyda tytuł wykonawczy.

Prawa i obowiązki komornika

Przede wszystkim komornik zobowiązany jest do tego, by postępować zgodnie z przepisami prawa, wyrokami sądów, zarządzeniami organów nadzoru administracyjnego itp. Jego czynności powinny być wykonywane zgodnie z zasadami etyki zawodowej. Komornik jest zobowiązany do zachowania tajemnicy odnośnie sprawy, którą aktualnie się zajmuje. Ma prawo legitymowania osób w celu ustalenia ich tożsamości.

Komornik ma obowiązek okazać swój identyfikator, jeśli wykonuje czynności poza kancelarią. Czas pracy funkcjonariusza określony jest wymiarem zadań. Komornik musi również przestrzegać terminów przekazania wierzycielowi wyegzekwowanych należności. W przypadku pobrania ich z rachunków bankowych, zobowiązania muszą pojawić się u wierzyciela do 14 dni od ich otrzymania. Pozostałe należności należy przekazać do 4 dni od ich wyegzekwowania. Jeżeli chodzi o należności alimentacyjne i rentowe, komornik zobowiązany jest do niezwłocznego ich przekazania.

Obowiązkiem komornika jest również złożenie co roku oświadczenia majątkowego. Nie może on prowadzić działalności gospodarczej, być członkiem zarządu, rady nadzorczej czy fundacji. Niedozwolone jest też posiadanie więcej niż 10% akcji lub udziałów w spółkach prawa handlowego. Komornik nie może być dodatkowo zatrudniony, chyba że jest to stanowisko dydaktyczne lub naukowe.

Jeśli komornik w sprawie sądowej występuje jako strona lub uczestnik postępowania, ma on obowiązek powiadomienia o tym prezesa odpowiedniego sądu rejonowego. Komornik jest też zobowiązany do naprawienia szkody wyrządzonej na skutek działania niezgodnego z prawem będącej wynikiem zaniechania. Posiada również obowiązek zawarcia umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej za szkody.

Co może komornik?

Jak już wyżej wspomniano, komornik głównie zajmuje się realizowaniem egzekucji na dłużnikach. Co może zająć komornik, zostało ściśle określone. W pierwszej kolejności komornik ściąga długi z wynagrodzeń. Ile może zabrać komornik z wypłaty? To zależy od rodzaju umowy. Jeśli dłużnik ma umowę o pracę, wówczas komornik może zająć 50% wypłaty. Jeśli w grę wchodzą długi alimentacyjne, wówczas jest to 60%. Co istotne, funkcjonariusz musi zostawić dłużnikowi kwotę wolną od zajęcia, a jest to minimalne wynagrodzenie. Ile więc może zabrać komornik z najniższej krajowej? Okazuje się, że nic. Dłużnik musi otrzymać minimalne wynagrodzenie.

Nieco inaczej sytuacja wygląda w przypadku umów zleceń i umów o dzieło. Komornik ma prawo zająć całą wypłatę. Nie ma tu zastosowania kwota wolna od zajęcia. Jeśli jednak dłużnik udowodni, że wynagrodzenie pobierane z tytułu umów cywilnoprawnych stanowi jedyne źródło jego dochodu, wówczas komornik może zastosować taką samą zasadę jak w przypadku umowy o pracę.

A ile może zabrać komornik z działalności gospodarczej? Funkcjonariusz może zająć środki na koncie firmowym przypisanym do dłużnika. Nie może natomiast pobrać pieniędzy z konta firmowego spółki. Komornik zajmuje konto do wysokości długu. Nie obowiązuje w tym przypadku kwota wolna od potrąceń. Funkcjonariusz nie może jednak przejąć kwot przeznaczonych na bieżące wynagrodzenia pracowników, alimenty i renty alimentacyjne.

A czy komornik może zająć konto osobiste? Tak. Komornik ma prawo zablokować dłużnikowi korzystanie z rachunku i pobrać środki w całkowitej wysokości długu.

Oprócz tego komornik może wykonać egzekucje z nieruchomości, ruchomości, wierzytelności oraz z innych praw majątkowych.

Co nie podlega egzekucji komorniczej?

Czego nie może zająć komornik? To również jest określone przez prawo komornicze. Wiele osób zastanawia się, czy komornik może zająć alimenty lub inne dodatki? Funkcjonariusz nie ma prawa ściągać należności z alimentów. Są to środki przeznaczone na dzieci. Zajęciu nie podlegają również zasiłki i dodatki rodzinne.

Komornik nie może zabrać dłużnikowi przedmiotów urządzenia domowego, ubrań, zapasów żywności, opału, leków i wyrobów medycznych, zwierząt, które zapewniają rodzinie dłużnika wyżywienie, a także sprzętów, dzięki którym dłużnik zarabia na rodzinę, np. komputera.