Co może komornik? Prawa komornika

maj 30, 2023 | Nieruchomości

Co może komornik? Prawa komornika

Komornik ma prawo przystąpić do wykonywania czynności związanych z zajęciem dóbr materialnych i środków finansowych należących do dłużnika tylko na mocy wejścia w życie tytułu egzekucyjnego wydanego przez sąd. Warto jednak zaznaczyć, że nie może on odebrać osobie zadłużonej wszystkich należących do niej rzeczy i pozostawić ją bez środków do życia. Ile może zabrać komornik? Przeczytaj nasz artykuł, a dzięki temu dowiesz się, jakie przysługują mu prawa.

Czy wynagrodzenie za pracę podlega egzekucji komorniczej?

Egzekucja komornicza z wynagrodzenia za pracę może obejmować odliczenie przez urzędnika kwoty na pokrycie świadczeń alimentacyjnych, jednak nie powinna być ona wyższa niż trzy piąte wypłaty dłużnika. Komornik ma również prawo potrącić z jego wynagrodzenia sumę na uregulowanie należności z innego tytułu do wysokości połowy uzyskanego przez osobę zadłużoną dochodu, pozostawiając jej kwotę równą minimalnemu wynagrodzeniu za pracę. W ten sposób dłużnik może zaspokoić podstawowe potrzeby życiowe związane z zakupem jedzenia, środków higienicznych czy też uregulowaniem bieżących rachunków.

Czy komornik może potrącić środki z emerytury lub renty?

Podobnie jak w przypadku wynagrodzenia za pracę, komornik jest upoważniony także do potrącenia określonej sumy pieniędzy z emerytury lub renty dłużnika na pokrycie należności wierzycieli. Istnieją jednak pewne ograniczenia w tej kwestii — kwota na uregulowanie świadczeń alimentacyjnych nie powinna przekraczać 60% emerytury lub renty, natomiast w przypadku innych należności 25% tej kwoty. Potrącenia wylicza się od sumy brutto, a otrzymaną kwotę odejmuje od emerytury lub renty dopiero po odliczeniu składki na ubezpieczenie zdrowotne, a także zaliczek i opłat związanych z podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W 2018 roku kwoty zwolnione od potrąceń i egzekucji komorniczych zostały ściśle określone, a od dnia 1 marca 2023 roku wynoszą:

  • 681,97 zł — w przypadku odliczenia świadczeń alimentacyjnych oraz kwot i opłat egzekucyjnych;
  • 1125,26 zł — w przypadku potrąceń związanych z uregulowaniem należności z innego tytułu niż świadczenia alimentacyjne, z uwzględnieniem kosztów i opłat egzekucyjnych.

Kwoty zwolnione od egzekucji komorniczych są aktualizowane co roku dnia 1 marca zgodnie z zasadami dotyczącymi wyznaczania wysokości emerytur i rent.

Czy komornik ma prawo zająć wynagrodzenie z umowy cywilnoprawnej?

W przypadku otrzymywania przez osobę zadłużoną dochodu z tytułu umowy o dzieło lub umowy zlecenia komornik może zająć pewną jego część w celu pokrycia należność alimentacyjnych i innych świadczeń. Do niedawna pełny zysk z umowy cywilnoprawnej mógł zostać przejęty przez urzędnika sądowego. Obecnie przepisy dotyczące egzekucji wynagrodzenia z umowy cywilnoprawnej, które stanowi jedyne źródło utrzymania dłużnika, są takie same, jak w przypadku uzyskiwania dochodu na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze godzin.

Komornik ma prawo potrącić z wynagrodzenia osoby zadłużonej sumę nie wyższą niż trzy piąte kwoty dochodu na uregulowanie świadczeń alimentacyjnych i nie więcej niż połowę wynagrodzenia na pokrycie innych należności. Na zaspokojenie podstawowych potrzeb do dyspozycji dłużnika powinna pozostać kwota nie niższa niż wartość płacy minimalnej po odliczeniu składek na ubezpieczenie społeczne i zaliczki podatku dochodowego od osób fizycznych.

Jakie dobra należące do dłużnika ma prawo zająć komornik?

Na mocy decyzji wykonawczej sądu komornik może zająć nieruchomości (np. dom lub mieszkanie) i dobra materialne — takie jak samochód, sprzęt RTV i AGD, a także kosztowne przedmioty — które są własnością dłużnika. Do praw i obowiązków komornika zalicza się wystawienie wartościowych rzeczy i nieruchomości należących do osoby zadłużonej na licytację i przekazanie środków z ich sprzedaży wierzycielom. Jednak nie wszystkie przedmioty, które stanowią własność dłużnika, mogą zostać wystawione na licytację przez komornika. Znajdują się wśród nich:

  • meble i urządzenia będące niezbędnym wyposażeniem wnętrz (m.in. lodówka, pralka, piekarnik, odkurzacz, łóżka, stół i krzesła w liczbie wystarczającej dla członków rodziny osoby zadłużonej);
  • ubrania i pościel (m.in. bielizna, strój służbowy, ubrania należące do dzieci);
  • miesięczne zapasy żywność i opału;
  • urządzenia i rzeczy wykorzystywane do pracy zarobkowej dłużnika lub podczas nauki;
  • dokumenty osobiste i odznaczenia;
  • przedmioty kultu religijnego i takie, z którymi osoba zadłużona wiąże wartość sentymentalną;
  • rzeczy posiadane przez dłużnika ze względu na jego niepełnosprawność lub niepełnosprawność najbliższych członków jego rodziny.

Dla niektórych osób niepokojącą kwestię stanowi to, czy komornik może ściągnąć dług z rodziny, jednak za spłatę zaciągniętych zobowiązań finansowych odpowiada własnym majątkiem wyłącznie dłużnik.

W jakim stopniu komornik może zająć konto bankowe dłużnika?

Komornik ma także prawo do zajęcia rachunku bankowego dłużnika. Warto zaznaczyć, że nie może on przejąć wszystkich pieniędzy ulokowanych na koncie. Co miesiąc kwotą wolną od potrąceń jest równowartość 75% minimalnego wynagrodzenia za pracę w danym roku. Komornik sądowy nie ma też prawa zająć świadczeń alimentacyjnych i dodatków rodzinnych, które otrzymuje na rachunek bankowy osoba zadłużona.

Jakich świadczeń nie może zająć komornik?

Niezależnie od stopnia zadłużenia niektóre środki finansowe należące do osoby zadłużonej nie mogą podlegać egzekucji komorniczej. Wśród świadczeń, których nie może zająć komornik, wyróżnia się m.in. alimenty, świadczenia wychowawcze (np. 500+), dodatki rodzinne, pielęgnacyjne, porodowe i dla sierot, świadczenia z opieki społecznej oraz środki finansowe na utrzymanie mieszkania lub domu jednorodzinnego z tytułu sprawowania pieczy zastępczej.

Prawo komornika do przeprowadzenia procedury egzekucyjnej określa wydany przez sąd tytuł wykonawczy. Komornik sądowy może zająć własność dłużnika w zakresie niezbędnym do uregulowania jego wierzytelności, jednak musi pozostawić mu rzeczy i środki finansowe niezbędne do zaspokojenia elementarnych potrzeb życiowych.