Zgodnie z przepisami, komorników obowiązuje tzw. właściwość terytorialna, w myśl której urzędnicy mogą przyjmować sprawy tylko związane z ich rewirem. Są jednak sytuacje, w których wierzyciel ma prawo do wyboru komornika. Kiedy obowiązują te wyjątki? I czym się kierować podczas wyboru osoby, która przeprowadzi egzekucję z majątku?

Egzekucja komornicza – na czym polega?

Egzekucja komornicza polega na ściągnięciu z majątku dłużnika środków mających pokryć zadłużenie u wierzyciela. Jednak najpierw konieczne jest spełnienie określonych procedur. Oznacza to, że wierzyciel nie może udać się do komornika z prośbą o wszczęcie postępowania – najpierw konieczne jest założenie sprawy w sądzie.

Komornik jest funkcjonariuszem publicznym i działa tylko i wyłącznie na zlecenie sądu. Aby więc wszcząć postępowanie, wierzyciel musi najpierw uzyskać tytuł wykonawczy z sądu – dopiero na jego podstawie można podjąć jakiekolwiek działania związane z zajęciem majątku dłużnika.

Przy czym warto wiedzieć, że w wyniku sprawy sądowej najpierw uzyskuje się tytuł egzekucyjny. Po tym konieczne jest jeszcze opatrzenie go klauzulą wykonalności. Dopiero dokument w takiej postaci staje się tytułem wykonawczym, na podstawie którego komornik rozpoczyna podstępowanie egzekucyjne.

Ponadto należy mieć świadomość, że wierzyciel w odpowiednim wniosku określa, z jakich składowych majątku zadłużenie ma być ściągane. Nie jest więc tak, że komornik zajmuje majątek na podstawie własnych ustaleń.

A w jakich sytuacjach możesz samodzielnie wybrać komornika, do którego udasz się z tytułem wykonawczym? I w jakim celu się to w ogóle robi?

Co to jest właściwość terytorialna komornika?

Komorników obowiązuje przepis mówiący o właściwości terytorialnej. Co to oznacza? Że komornik musi przyjąć sprawy, które dotyczą jego rewiru – nie może w tym wypadku odmówić wszczęcia postępowania egzekucyjnego. Jednocześnie zapis ten nakłada na niego pewne ograniczenia, z których wierzyciel musi sobie zdawać sprawę.

Najpierw chcielibyśmy jednak wyjaśnić, że w przypadku egzekucji z  nieruchomości nie ma możliwości wyboru komornika – sprawą zawsze zajmuje się ten funkcjonariusz, który pracuje przy sądzie rejonowym, w okręgu którym nieruchomość się znajduje. Ponadto dotyczy to wydania nieruchomości, wprowadzenia w posiadania nieruchomości, a także opróżnienia pomieszczeń, w tym lokali mieszkalnych, z osób lub rzeczy. Zasada ta związana jest z właściwością miejscową i nie ma od niej wyjątków.

W sytuacji, gdy zadłużenie ściągane jest z ruchomości, rachunku bankowego czy wynagrodzenia, mowa jest o właściwości rzeczowej. Takimi sprawami komornik musi się zająć, gdy działa w rewirze znajdującym się w miejscu zamieszkania dłużnika. Wierzyciel może jednak udać się z tytułem wykonawczym do innej kancelarii, aczkolwiek ta ma prawa odmówić przyjęcia sprawy, jeśli posiada zaległości w egzekucjach, które przekraczają sześć miesięcy, ma niską skuteczność (nie przekroczyła ona 35% w poprzednim roku), a także gdy liczba wszystkich spraw w danym roku przekroczyła 5 000. Przy czym należy podkreślić, że zgodnie z najnowszymi przepisami wybór komornika jest możliwy tylko na obszarze właściwości sądu apelacyjnego, przy którym działa.

Ponadto trzeba zdawać sobie sprawę, że jeśli wierzyciel wybierze komornika spoza jego rewiru, będzie musiał pokryć jego koszty transportu, noclegu oraz wyżywienia. W pozostałych przypadkach kosztami terenowymi obciąża się dłużnika.

Jak wybrać komornika?

Biorąc pod uwagę, że wierzyciel może zostać obciążony dodatkowymi kosztami, a ponadto komornik ma prawo odmowy przyjęcia sprawy, można by się zastanowić, czy jest w ogóle sens samodzielnego wybierania funkcjonariusza. Jak się okazuje, w wielu sytuacjach jest to opłacalne. W jakich?

Przede wszystkim wtedy, gdy wybrany przez Ciebie komornik wykazuje dużą skuteczność, jest bardziej zaangażowany w prowadzone postępowania egzekucyjne. A im wyższa jego skuteczność, tym większe szanse, że odzyskasz swoje środki finansowe.

Wielu osób decyduje się na to rozwiązanie również wtedy, gdy dłużnik posiada kilku wierzycieli. Jeśli sprawą zajmuje się ten sam komornik, wyegzekwowany majątek będzie dzielony po równo. Pamiętaj jedynie, żeby we wniosku o wszczęcie postępowania zaznaczyć, że komornik ma również ustalić stan majątkowy dłużnika.

No dobrze, a na co zwracać uwagę podczas wyboru kancelarii? Jak już wspominaliśmy, w pierwszej kolejności liczy się jej skuteczność. Sprawdza się ją na podstawie poprzedniego roku kalendarzowego. Ważna jest ilość podjętych spraw, a także szybkość i zakres podejmowanych działań. Komornik może rozpocząć egzekucję w dniu, w którym dostanie wniosek lub nawet 2-3 tygodnie po tym czasie.

Ponadto istotne jest, czy komornik działa w terenie. Może się okazać, że takie kroki są podejmowane przez niego bardzo rzadko, a to w końcu wpływa na jego skuteczność.

I na koniec warto podkreślić, że powinno się uwzględnić wszystkie powyższe kwestie, gdyż wybór komornika spoza rewiru będzie wiązać się z dodatkowymi kosztami. Lepiej więc zdecydować się na takiego urzędnika, co do którego jesteś pewny.