Zakres uprawnień komornika jest ściśle regulowany przepisami prawa. Znowelizowana ustawa o komornikach sądowych i egzekucji komorniczej określa katalog jego obowiązków w dążeniu do odzyskania zaległych wierzytelności, a przepisy kodeksu postępowania cywilnego wskazują co może zająć komornik, a czego nie wolno mu zabrać?

Co może zabrać komornik?

Egzekucja komornicza polega na realizacji orzeczeń sądowych, które dotyczą roszczeń finansowych oraz niepieniężnych związanych z zalegającymi zobowiązaniami. Komornik zawsze działa w oparciu o wniosek egzekucyjny wierzyciela oraz prawomocny wyrok sądowy lub nakaz zapłaty z klauzulą wykonalności.

Celem jego działań jest uzyskanie z majątku dłużnika nieuregulowanych należności dla wierzyciela. Komornik może zająć zarówno wchodzące w skład majątku dłużnika środki finansowe jak również określony majątek, którego równowartość odpowiada zaległym długom. Obowiązująca litera prawa określa dokładnie zakres tego co może zająć komornik, według przepisów kodeksu postępowania cywilnego mogą być to:

  • wynagrodzenie za pracę,
  • konto bankowe,
  • środki finansowe ulokowane w akcjach, papierach wartościowych,
  • nieruchomości jak domy, mieszkania, działki, garaże, lokale użytkowe,
  • majątek ruchomy w postaci m.in. sprzętu gospodarstwa domowego, pojazdów mechanicznych, maszyn budowlanych, biżuterii, dzieł sztuki,
  • prawa majątkowe, które można spieniężyć.

Czego komornik nie może zająć?

Osoby, których majątek został objęty egzekucją komorniczą często zastanawiają się co może komornik i czy wszystkie składniki majątku mogą im zostać odebrane. Trzeba wiedzieć, że spod egzekucji komorniczej wyłączone zostały:

  • Wpływy na rachunek bankowy dłużnika z tytułu zasądzonych alimentów, świadczeń rządowych w postaci pieniędzy z programu 500+ lub 300+, świadczeń otrzymywanych w ramach pomocy społecznej, wychowawczych i integracyjnych oraz zasiłków dla opiekunów.
  • Przedmioty będące na wyposażeniu gospodarstwa domowego, które niezbędne są codziennego funkcjonowania jak np. lodówka, pralka, kuchenka czy łóżko.
  • Przedmioty oraz narzędzia potrzebne do wykonywania pracy zarobkowej oraz niezbędne do zdobywania wykształcenia.
  • Sprzęt umożliwiający funkcjonowanie osobie niepełnosprawnej jak np. wózek inwalidzki.
  • Dokumenty osobiste, odznaczenia, przedmioty potrzebne do wykonywania praktyk religijnych.
  • Przedmioty mające dla dłużnika wysoką wartość użytkową, które nie mogą zostać sprzedane w cenie ich rzeczywistej wartości.

Zajęcie komornicze – ile zabiera komornik?

Najczęściej stosowanym elementem egzekucji komorniczej jest zajęcie środków finansowych dłużnika, kancelarie komornicze zazwyczaj sięgają w pierwszej kolejności po pieniądze z wynagrodzenia. Komornik może dokonać zajęcia pensji niezależnie od formy zatrudnienia, przedmiotem egzekucji są pieniądze z wynagrodzenia z umowy o pracę oraz umowy cywilnoprawnej.

O tym ile może zająć komornik decyduje wysokość i rodzaj zadłużenia, jednak zazwyczaj nie ma prawa zająć wynagrodzenia w całości. Przepisy określają dokładnie ile komornik może zabrać z pensji za alimenty, w przypadku zaspokojenia świadczeń z tytułu tego rodzaju zaległości to maksymalnie 60% jej wartości. Na poczet pozostałych długów to najwyżej połowa wynagrodzenia.

Czym jest kwota wolna od zajęcia komorniczego?

Kwota zajęcia komorniczego uzależniona jest również od dochodów dłużnika. O tym ile komornik może zabrać z konta decydują przepisy, które nakładają określone ograniczenia. Kwota wolna od egzekucji jest limitem finansowym, ustaloną przez obowiązujące regulacje sumą jaką należy pozostawić dłużnikowi, aby umożliwić mu zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych. To wartość obliczana każdego miesiąca, uzależniona m.in. od wymiaru czasu pracy lub miejsca zamieszkania dłużnika.

Istotne pozostaje zagadnienie ile komornik może zająć z najniższej krajowej. W sytuacji, w której dochód dłużnika plasuje się na poziomie minimalnego wynagrodzenia komornik nie może zabrać mu ani złotówki. Zastanawiając się nad tym ile komornik może zabrać z konta trzeba wiedzieć, że kwota wolna od zajęcia w przypadku umowy o pracę w 2019 roku to 2 250 zł brutto, co równe jest 1 633 zł na rękę. Umowy cywilnoprawne nie podlegają takiej ochronie i komornik ma prawo zająć całość wynagrodzenia, chyba że tego rodzaju zarobki mają stały charakter i są jedynym źródłem dochodu dłużnika.

Ile komornik może zabrać z emerytury?

Emerytura również podlega egzekucji komorniczej i tutaj też obowiązują ustawowe ograniczenia. Przed zajęciem zabezpieczone jest 75% minimalnego świadczenia. Potrącenie uzależnione jest od rodzaju zaległości i może wynosić 60% na poczet zadłużeń alimentacyjnych, 50% w przypadku zaległości za pobyt w zakładzie opiekuńczo-leczniczym i 25% emerytury, jeśli chodzi o innego rodzaju zadłużenia.

Jak sprawdzić czy komornik zajął zwrot podatku?

Komornik może zabrać też zwrot podatku, który najczęściej podlega natychmiastowej egzekucji. Chcąc zweryfikować czy komornik zajął zwrot nadpłaconego podatku dłużnik powinien skontaktować się z właściwym Urzędem Skarbowym, który udzieli żądanej informacji.